Ανεμομαζώματα - Διαβολοσκορπίσματα

Από την ανακοίνωση της Περιβαλλοντικής Κίνησης Νάξου παραθέτουμε το ενημερωτικό απόσπασμα για τις αιολικές βιομηχανικές ζώνες για τις οποίες έχει υποβληθεί περιβαλλοντική μελέτη στο υπουργείο περιβάλλοντος. Το γελοίο του πράγματος είναι ότι σύμφωνα με το καλλικρατικό σχέδιο οι δήμοι έχουν μόνο γνωμοδοτικό ρόλο κι όχι αποφασιστικό για την εγκατάσταση των τερατουργημάτων στα εδάφη τους.

"Πρόσφατα, ενημερωθήκαμε για την αίτηση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων που έχει υποβληθεί στο Υ.ΠΕ.Κ.Α. από την «DAMCO ENERGY A.E. & ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ Α.Τ.Τ.Ν.Ε.» για την εγκατάσταση και λειτουργία δέκα αιολικών σταθμών που θα παράγουν ηλεκτρική ενέργεια συνολικής ισχύος 316,7 MW σε τέσσερα νησιά των Κυκλάδων, μεταξύ των οποίων και η Νάξος. Η ΠΕ.ΚΙ.Ν. έλαβε γνώση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου, σύμφωνα με την οποία το υποέργο της Νάξου αφορά στην εγκατάσταση και λειτουργία δύο αιολικών πάρκων συνολικής παραγόμενης ισχύος 68,2MW και τα συνοδά τους έργα (οδοποιία, σύνδεση στο διασυνδεδεμένο σύστημα μεταφοράς κ.λ.π.). Συνολικά, για τα δύο νέα αιολικά πάρκα της Νάξου προβλέπεται η εγκατάσταση 30 ανεμογεννητριών (Α/Γ) τύπου Enercon Ε-70, ύψους 100 μέτρων και ονομαστικής ισχύος 2,3MW η κάθε μία.

Το πρώτο Αιολικό Πάρκο ονομάζεται «Α/Π Βουρλάς», περιλαμβάνει συνολικά δεκατέσσερις ανεμογεννήτριες και αποτελείται από δύο τμήματα: (α) το δυτικό τμήμα στη θέση Ξυλόκαστρο, με 7 Α/Γ, 800μ. βόρεια του οικισμού Άγιου Θαλλέλαιου και (β) το  ανατολικό τμήμα στη θέση Βουρλάς, με 7 Α/Γ, νότια του οικισμού Εγγαρές.

Το δεύτερο Αιολικό Πάρκο ονομάζεται «Α/Π Δίστομος», περιλαμβάνει συνολικά δεκαέξι ανεμογεννήτριες και αποτελείται από δύο τμήματα: (α) το δυτικό τμήμα θέση Καβαλλάρη, με 12 Α/Γ, βορειοανατολικά του οικισμού Αγιασός και (β) το ανατολικό τμήμα στη θέση Στρωτή, με 4 Α/Γ, βόρεια του οικισμού Κανάκι.

 Σύμφωνα με τη μελέτη, η συνολική έκταση που καταλαμβάνουν τα πολύγωνα εγκατάστασης για τα δύο αιολικά πάρκα της Νάξου ανέρχεται σε 2.788,6 στρέμματα.  Το σύνολο της έκτασης που καταλαμβάνουν τα γήπεδα των υπό μελέτη αιολικών πάρκων αφορά σε έκταση δασικού χαρακτήρα. Στα υποστηρικτικά έργα των δυο αιολικών σταθμών συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων και τα έργα οδοποιίας και τα έργα ηλεκτρικής διασύνδεσης των αιολικών πάρκων.

Συγκεκριμένα, προβλέπεται η διάνοιξη νέων δασικών δρόμων συνολικού μήκους 22Km. Η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια θα οδηγείται μέσω υπογείου δικτύου μέσης τάσης στον υποσταθμό ανύψωσης τάσης σε οικόπεδο που βρίσκεται στην κοινότητα Άγιου Αρσενίου, με σκοπό να διοχετευθεί η ενέργεια των ανεμο-γεννητριών στο Σύστημα.

Η υποθαλάσσια γραμμή μεταφοράς υψηλής τάσης που θα συνδέει τα αιολικά πάρκα με το ΚΥΤ Παλλήνης, θα έχει συνολικό μήκος περίπου 222km.

Τμήμα της περιοχής εγκατάστασης των δύο προτεινόμενων αιολικών πάρκων Νάξου βρίσκεται σε περιοχές που συμπεριλαμβάνονται στον εθνικό κατάλογο του ευρωπαϊκού οικολογικού δικτύου προστατευόμενων περιοχών «Natura 2000». Συγκεκριμένα, οι 5 από τις 16 ανεμογεννήτριες του αιολικού πάρκου «Δίστομος» χωροθετούνται εντός του Τόπου Κοινοτικής Σημασίας με κωδ. GR4220014. Επίσης, κομμάτι των πολυγώνων εγκατάστασης των υπό μελέτη αιολικών πάρκων καθώς και μέρος του δρόμου που οδηγεί στη γραμμή διασύνδεση βρίσκονται μέσα στη Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά με κωδικό GR154: «Όρη Δίας, Μαυροβούνι και Κόρωνος», η οποία σε μεγάλο τμήμα της καλύπτεται από περιοχές του Δικτύου Natura."

Η παρακάτω προκήρυξη μοιράστηκε σε εκδήλωση που οργάνωσε η Περιβαλλοντική Κίνηση Νάξου για τα «αιολικά πάρκα» στο χωριό Κωμιακή στις 23 Γενάρη του 2010.

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ: ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΟΛΠΟ

Έχει περάσει περίπου ενάμισης χρόνος από την παρουσίαση στο Χαλκί που οργάνωσε ο δήμος Δρυμαλίας με τον πλασιέ της εταιρείας αιολικής ενέργειας EOLFI. Είναι γνωστό ότι η συγκεκριμένη εταιρεία έχει πλέον εξαγοραστεί από την αμερικανικών συμφερόντων VEOLIA στην οποία συμμετέχει και ο όμιλος Βγενόπουλου. Η τότε EOLFI λοιπόν είχε προτείνει την εγκατάσταση 110 ανεμογεννητριών κατά μήκος της κορυφογραμμής του νησιού.

Από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στ’ αυλάκι. Ήδη λειτουργεί το πρώτο αιολικό πάρκο του νησιού στην Κόρωνο με 9 ανεμογεννήτριες παρά τις αντιδράσεις συντοπιτών μας και την προσφυγή τους στο ΣτΕ που θα εκδικαστεί τον Απρίλιο. Επίσης, τέσσερεις αιτήσεις για αιολικά πάρκα έχουν κατατεθεί στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, ενώ ο δήμαρχος Δρυμαλίας, καθ’ ομολογίαν του, συνομιλεί με τον Κοπελούζο.

Εν τω μεταξύ, η προπαγάνδα υπέρ των αιολικών πάρκων έχει φουντώσει για τα καλά. Το παραπλανητικό ερώτημα αν είναι κανείς υπέρ ή κατά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δίνει και παίρνει ενώ το πραγματικό ζήτημα, δηλαδή ο τρόπος που θα εφαρμοστούν και οι συνέπειές του αποκρύπτονται. Κύκλοι επιστημόνων, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τα περισσότερα πολιτικά κόμματα και πολλές οικολογικές οργανώσεις όπως η Greenpeace τάσσονται αναφανδόν υπέρ της αιολικής ενέργειας, έστω και με κάποιες διαφοροποιήσεις, και προβάλλουν την πράσινη ανάπτυξη σαν την μοναδική διέξοδο τόσο από την καταστροφή του πλανήτη όσο και από την οικονομική κρίση.

Γι’ αυτό μας πλασάρουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) σαν οικολογικές με μοναδικό κριτήριο ότι χρησιμοποιούν σαν καύσιμο τον ήλιο, τον άνεμο και το νερό. Όμως αλήθεια, τα τεράστια υδροηλεκτρικά φράγματα που αλλάζουν τις κοίτες των ποταμών και καταβυθίζουν ολόκληρες περιοχές, οι γιγαντιαίες ανεμογεννήτριες και τα υπερμεγέθη αιολικά πάρκα τι σχέση έχουν με την οικολογία; Όταν μάλιστα για την εγκατάστασή τους απαιτείται η διάνοιξη λεωφόρων σε παρθένες περιοχές, η αποψίλωση δασικών εκτάσεων, η ισοπέδωση βουνοκορφών και η καταστροφή της βιοποικιλότητας σε περιοχές εκατοντάδων έως και χιλιάδων στρεμμάτων;

Προκειμένου να διαμορφωθεί ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον έχουν  ανακηρύξει τις ΑΠΕ σε μύθο που θα σώσει τον πλανήτη από το φαινόμενο του θερμοκηπίου και αποσιωπούνται διάφορα δεδομένα και στοιχεία ώστε να διαμορφωθεί συναίνεση και να αποσοβηθούν ενδεχόμενες κοινωνικές αντιδράσεις στα σχέδια των εταιρειών. Μόνο κάποιος τρελός ή γιαλαντζί οικολόγος θα έλεγε «όχι» στην καθαρή ενέργεια.

Ωστόσο από όλες τις δραστηριότητες που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου (μεταφορές, θέρμανση κτιρίων κλπ), μόνο το 20% αντιστοιχεί στην ηλεκτρική ενέργεια, και από αυτό μόνο το 25% μπορεί να αξιοποιηθεί από ΑΠΕ, εκ των οποίων το μεγαλύτερο κομμάτι προέρχεται από υδροηλεκτρικά. Με λίγα λόγια η συμβολή των ΑΠΕ στη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα είναι απειροελάχιστη.

Ειδικά για τα αιολικά πάρκα η αποτελεσματικότητά τους είναι ακόμη μικρότερη αν συνυπολογίσει κανείς τη διαδικασία παραγωγής και εγκατάστασής τους. Τα 500 και πλέον κυβικά μπετόν που χρειάζεται κάθε ανεμογεννήτρια για να ριζώσει είναι ιδιαίτερα ρυπογόνα, αφού συγκεκριμένα το τσιμέντο συμβάλλει τα μάλα στην αύξηση των εκπομπών διοξειδίου, για να αναφερθούμε σε μία μόνο εφαρμογή από αυτές που απαιτούνται.

Στην ουσία δεν μιλάμε εδώ για οικολογία αλλά για πολιτική οικονομία. Ένας ανελέητος ανταγωνισμός μαίνεται ανάμεσα στις πολυεθνικές που λυμαίνονται τον τομέα της ενέργειας για το ποιος θα κατακτήσει τα νέα παρθένα εδάφη του φυσικού κόσμου μετατρέποντάς τα σε απέραντα πεδία κερδοφορίας. Από κοντά, μικρές και μεγάλες κατασκευαστικές και εργολάβοι δημοσίων έργων που συστήνουν ομίλους και πλασάρονται σαν οι αξιόπιστοι εταίροι των μεγάλων αφεντικών. Εδώ μιλάμε για επενδύσεις με εξασφαλισμένο κέρδος με χρονικό ορίζοντα απόσβεσης τα 4 με 7 χρόνια, χωρίς να συνυπολογίσουμε την επιδότηση της Ε.Ε. και του ελληνικού κράτους που αγγίζει πολλές φορές και το 70%.

Όσο γι’ αυτούς που πιστεύουν ότι με την διάδοση των ΑΠΕ θα κλείσουν σταδιακά οι ρυπογόνες μονάδες λιγνίτη ή λιθάνθρακα, τι να πούμε; Ακόμα και σε χώρες όπως η Ολλανδία, η Γερμανία και η Δανία με υψηλό, υποτίθεται, δείκτη περιβαλλοντικής ευαισθησίας και με ευρεία χρήση των ΑΠΕ, κανένα θερμοηλεκτρικό ή πυρηνικό εργοστάσιο δεν έχει κλείσει. Το αντίθετο μάλιστα, το πυρηνικό λόμπι παραμένει ισχυρό και όχι μόνο προπαγανδίζει την «καθαρή» και «αξιόπιστη» πυρηνική ενέργεια αλλά προετοιμάζει νέα πυρηνικά εργοστάσια στα Βαλκάνια. Παράλληλα, σύμφωνα με την Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας, μέχρι το 2030 η ηλεκτροπαραγωγή από γαιάνθρακες θα ξεπεράσει το 40% που είναι σήμερα. Από την ίδια υπηρεσία θεωρείται δεδομένο ότι οι ΑΠΕ λόγω της αστάθειας στην παραγωγή ρεύματος δεν μπορούν παρά να είναι συμπληρωματικές και είναι αδύνατο να καλύψουν τις σύγχρονες ενεργειακές ανάγκες.

Θα αναρωτηθεί κανείς τώρα, γιατί επιμένουν τόσο πολύ στις ΑΠΕ και δη στα αιολικά πάρκα, και με ποιο σκεπτικό η πολύφερνη υπουργός περιβάλλοντος πρότεινε την αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο από το 20% σε 40% μέχρι το 2020; Γιατί τα αιολικά ανακηρύσσονται σε έργα δημοσίου συμφέροντος με απόλυτη προτεραιότητα πάνω από άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες;

Το κεφάλαιο ΑΠΕ δεν μπορούμε να το δούμε έξω από το συνολικότερο ενεργειακό ζήτημα και τις παραμέτρους του, τους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς, τους πολέμους για τον έλεγχο και την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων ώστε να συνεχίσει αυτή η φρενήρης ανάπτυξη, να διαιωνίζεται ένα σύστημα που παράγει πλούτο και ευδαιμονία για τους λίγους και αποκλεισμό, πείνα, φτώχια, εξαθλίωση για τους πολλούς. Το σημερινό αδιέξοδο και η περιβαλλοντική καταστροφή που βιώνουμε είναι αποτέλεσμα αυτού του συστήματος και καμιά διάσκεψη (στο Κιότο ή στην Κοπεγχάγη) δεν πρόκειται να αντιστρέψει το κλίμα.

Ο χρυσός αιώνας του πετρελαίου έρχεται σιγά σιγά στο τέλος του όμως οι βασικοί παίκτες (κράτη, ιδιώτες και επιχειρηματικοί κολοσσοί) συνεχίζουν να επιβάλουν τους όρους τους, να τρομοκρατούν και να σπέρνουν την μόλυνση και τα απόβλητά τους παντού, την ίδια ώρα που επενδύουν στην πράσινη ενέργεια. Τα αφεντικά των πετροχημικών, του φυσικού αερίου και των εταιρειών πυρηνικής ενέργειας είναι οι ίδιοι που παίζουν και στον τομέα της πράσινης ενέργειας. Εμπιστευόμαστε δηλαδή ότι θα λύσουν το πρόβλημα αυτοί που το δημιούργησαν και μάλιστα με τις ίδιες λογικές και για τον ίδιο σκοπό, αυτόν του κέρδους;

Η πίεση για την εγκατάσταση βιομηχανικών αιολικών πάρκων θα είναι από δω και πέρα μεγάλη, όχι μόνο γιατί είναι απόλυτη προτεραιότητα του ελληνικού κράτους, αλλά κυρίως γιατί αποτελούν κομβικό σημείο στην καπιταλιστική αναδιάρθρωση στον τομέα της ενέργειας, ζωτικό στοιχείο για την λειτουργία και την κίνηση του κεφαλαίου και για την συσσώρευση του πλούτου.

Όλα αυτά, φυσικά, καθόλου δεν έχουν να κάνουν ούτε με τις τοπικές ανάγκες ούτε με την προστασία του περιβάλλοντος και σίγουρα θα υποβαθμίσουν την καθημερινότητά μας με ακριβότερα τιμολόγια και με την καταστροφή του τόπου. Σε λίγο μάλιστα, μετά την διοικητική μεταρρύθμιση που θα συγκεντροποιήσει περισσότερο την εξουσία δεν θα χρειάζονται καν την συγκατάθεσή μας. Και όλα αυτά για τα ελάχιστα αργύρια που θα παζαρεύει ο εκάστοτε δήμαρχος δήθεν για λογαριασμό μας.

Για όλους αυτούς τους λόγους και για πολλούς άλλους, τους οποίους επιφυλασσόμαστε να αναλύσουμε στη συνέχεια, απαιτούμε την παύση οποιασδήποτε διαδικασίας έγκρισης ή διαπραγμάτευσης εκ μέρους των τοπικών αρχών με τους όποιους επενδυτές για την εγκατάσταση βιομηχανικών αιολικών πάρκων στη Νάξο.

Νάξος, 23/01/2010

Αυτόνομη Πρωτοβουλία Νάξου